Шђџђргђ нигез салынган чорда мђдђният

Идел буе Болгарында ислам динен кабул итњ белђн ул чорларда Шђрыкта алдынгы булган мљселман мђдђнияте кић таралган. Мђгърифђтчелек, ђдђбият, фђн ныклы њсеш алган, гарђп язуы гамђлгђ кергђн. Болгарда гарђп кулъязмаларыныћ књбесе чын каллиграфия њрнђклђре булган. Каен тузы џђм такталарда гына тњгел, Сђмђркандтан кертелгђн кђгазьдђ дђ  язганнар.

Кулъязма китаплар озак иќат ителгђн џђм бик кыйммђт торган. Гарђп язуына џђм ислам нигезлђренђ мђктђплђрдђ љйрђткђннђр.  Югары белемне исђ, Урта Азия галимнђрендђ укып алганнар. Болгарлар математика, астрономия, химия, медицина, география љлкђсендђ ућышларга ирешкђн. Таќетдин ђл-Болгари, Хаќи Болгари, Кол Гали исемнђре Шђрык иллђрендђ танылган.

Болгарларныћ зђркђн сђнгате эшлђнмђлђре гареб џђм шђрык иллђрендђ танылган.

Казан кремле тавында болгарларныћ балчыктан ясалган савытлары, ук очлыклары, тимер йозаклар, ачкычлар, Якын Кљнчыгыш савытлары, Борынгы Русьтан пыяла белђзеклђр табылган.

Торакларны, кием, кљнкњреш ђйберлђрен бизђњдђ орнамент кулланылган. Ул чор орнаменты игенчелек џђм терлекчелеккђ, гомумтљрки џђи ислам диненђ нисбђтле мотивларны њз эченђ ала.