XVI гасыр уртасы - XVIII гасыр башында | Крайда хђрби џђм административ хакимияттђн тыш, чиркђњ идарђсе дђ тљзелђ. 1555 елда Урта Иделдђ яћа епархия оештырылып, беренче Казан џђм Зљя архиепискобы итеп Селижар монастыре игумены Гурий билгелђнђ. Казанга килгђч, Гурий кљчлђп христианлаштыру сђясђтен њткђрњгђ џђм монастырьлар тљзњгђ керешђ. Шул рђвешле, Казанда Преображенский џђм Зилант монастыре џђм Зљядђ ике монастырь тљзелђ. Казан џђм Зљя архиепискобы титулын йљрткђн архиепископлар Казан епархиясе белђн 1589 елга кадђр идарђ итђ, ул елны епархия митрополиягђ њзгђртелђ. Беренче митрополит изге Ермоген була.
Ислам дине љстенлеген югалта. Љстђвенђ, Россия хљкњмђте Идел буенда Исламны тулысынча юк итњ, кљчлђп чукындыру сђясђте алып бара. Ђсирлеккђ тљшкђн казанлылар чукындырылу яки њлемне сайларга мђќбњр була. Казанныћ соћгы ханнары Ядкђр џђм Њтђмешгђрђй чукындырыла. 1593 елда патша Федор Иоаннович Казан мђчетлђрен юк итњ турында карар чыгара.
Крестьяннар сугышы џђм поляклар интервенциясе чорында христианлаштыру сђясђте йомшый. Хљкњмђт позициялђрен ныгыткач ул кабат кљчђя.
XVII гасырда Казанда џђм Ђстерханда мђчетлђр ќимерелњ турында яћа мђгълњмат бар, ђмма бу вакытта христианлаштыруда башка алымнар кулланылган. Мђсђлђн, чукындырылмаган кеше њлсђ, аныћ мљлкђте туры варисларын њтеп, православие дине кабул иткђн ерак туганына бирелгђн. Ясаклы мордваларга чукынган љчен ясак тњлђњдђ алты еллык ташламалар тђкъдим ителђ. Моннан тыш, хљкњмђт Мђккђгђ хаќ кылырга џђм мљселман руханиларыныћ миссионерлык эшчђнлеген туктату максатыннан Башкириягђ баруны тыйган.
|