12+
|
|
 |
| КАЗАН | |
|
|
шђџђр сулышы ќђмгыятьшђрехлђршђџђр хуќалыгыбизнесфђн џђм мђгарифял паркыспорт |
|
|
Казан \ љземтђлђрдђ \ Каюм Насыйри (1825-1902), мђгърифђтче-галим
|
Каюм Насыйри (1825-1902), мђгърифђтче-галим | “Русия мђмлђкђтенећ пайтђхете икедер. Ђњвђлге дђрђќђ пайтђхет - Петербург шђџђредер. Икенче дђрђќђ пайтђхет—Мђскђњ шђџђредер. Казан Петербургтан мећ дђ дњрт йљз чакрымдыр. Бер џђйбђт тљзек шђџђрдер. Кабан књле џђм Булак Казан шђџђрен икегђ аерадыр. Кабан књленећ вђ Булакныћ ќђнњбкэ таба тарафында књбрђк мљселман йортларыдыр. Вђ џђм Казанга тђбыг вђ Казанныћ фђнасыннан Бишбалта бистђсе вђ Яћа бистђ вђ дђхи Дары кярханђсе. Боларныћ мђќмугысында ундњрт мђсќеттер. Џђрбер мђсќетнећ тђхетендђ олуг мђдрђсђлђре бардыр. Мљселманнарныћ њзлђренђ хас Печђн базары дигђн бер мђйданнары бар. Ошбу мђйдан даирђсендђ мђќмугы 200 лђп кибет бардыр, џђммђсендђ мљселман сђњдђгђрлђре сђњдђ кыладыр. Мал, књбрђк — кызыл мал, чђй-шикђр вђ ашамак-эчмђк нђрсђседер. Вђ џђм џљнђр иялђреннђн бњрекчелђр, читекчелђр вђ кђвешчелђр вђ гайрелђре ошбу Печђн базарында сђњдђ кылалар. Џђр елда Казанда ирлђр вђ хатыннарныћ, аяк киеменнђн 250 мећлек читек-кђвеш, башмак эшлђнђдер. Болар џђммђсе мљселман осталарыныћ кулыннан эшлђнеп чыккан затлардыр. Вђ дђхи Казанныћ хатын-кыз Таифђсеннђн џљнђр иясе књбрђк, кђлђпњш, такыя, калпак эшлђп хђрђкђт итђлђр. Бер Казан шђџђрендђ биш йљз мећнђн зыядэ кђлђпњш, такыя эшлђнђдер. Вђ дђхи йљз мећлђп бњрек эшлђнђдер. Бу затлар џђммђсе ђџле ислам кулыннан чыгадыр вђ Казан шђџђрендђ ел саен 500 мећлђп китап, коръђн басыладыр. Вђ дђхи мљселманнарныћ кярханђлђре, књбрђк сабын кярханђсе, кытат (тукыма) кярханђсе вђ џђм шђм кярханђседер. Кадимнђн Казан сабыны дип џђркайда мђшџњр вђ мђмдњхтыр (макталадыр). Казан шђџђре елдан-ел зураеп, артып барадыр. 50 нче елгы календарьларда књренђдер, Казан шђџђрендђ кырык биш мећ халык икђн, хђзер дђ (81-82) мећлђп халык ќыелмыштыр. Казан шђџђрендђ атнасында љч олуг базары буладыр: дњшђмбе, чђршђмбе вђ ќомга кљннђрдђ. Вђ базар була торган олуграк мђйданнары дђхи љчтер. Печђн базары, балык базары, ашлык базары дигђн мђйданнардыр. Базар кљннђрендђ џђр тарафтан Казанга малныћ хђдде-ниџаяте (иге-чиге) булмыйдыр. Берђњ дђ кире тљяп киткђне юк. Бђгъзе кљннђрдђ китерелгђн нђрсђ ќитми каладыр. Вђ дђхи џђр ел май аенда Булакта Ташаяк ярминкђсе буладыр”. | |
|
|
|
|
| |
| |
|
|
|
|
| шђџђр сулышыќђмгыятьшђрехлђршђџђр хуќалыгыбизнесфђн џђм мђгарифял паркыспорт |
|
|
|
