М.Шђймиев: “Кувейт ќитђкчелеге белђн даимигђ ђйлђнгђн...”

Кичђ Татарстан Президенты Минтимер Шђймиев Казан Кремлендђ Кувейт дђњлђтенећ вакыфлар џђм Ислам эшлђре министры Абдалла Маатук Ђл-Маатук ќитђкчелегендђге делегация белђн очрашты.

Бу Минтимер Шђймиевнећ Абдалла Маатук Ђл-Маатук белђн љченче очрашуы булды.  Беренчесе 2004 елныћ августында узган иде, ђ 2005 елныћ июнендђ Ђл-Маатук ђфђнде хљрмђтле кунак буларак Кол Шђриф мђчетен ачу тантанасында катнашты.

Мђртђбђле кунакларны сђламлђп, Минтимер Шђймиев аларга республика халкы исеменнђн югары хљрмђт књрсђткђннђре џђм Казанга килгђннђре љчен рђхмђт белдерде, ул моны Татарстан белђн Кувейт арасында килђчђктђ дђ багланышларны њстерњ билгелесе дип атады. Ул шулай ук очрашуларныћ даими булуын ихтирам сњзлђрен белдерде џђм аныћ фикеренчђ, бу “њзара якынлашу телђге турында сљйли”.

Кунакларга Казанныћ 1000 еллыгы алдыннан булган зур вакыйгалар турында сљйлђгђндђ, Минтимер Шђймиев билгелђп њткђнчђ, бњген њзенђ бирелгђн мђгълњматларга караганда, “тантаналар тыныч, бернинди тђртип бозуларсыз узган”.  “Бу безне куандыра, чљнки Татарстанда булган тотрыклылыкныћ књрсђткече бит ул, - дип канђгатьлђнњ хислђрен белдерде Президент џђм  башкала урамнарында књп санда яхшы кђефле кешелђрнећ булуы берничђ бђйрђм кљне ућаеннан эмоциональ књтђренкелек кенђ тњгел, ђ гомумђн казанлыларныћ тормыш рђвеше турында дђлилли”, - дип љстђде.

Республика башлыгы сњзлђренчђ, Казан юбилее Россия сђясђтендђ ислам дљньясына карата њзгђреш мизгеле булды. “Бу ућайдан РФ Президенты Владимир Путин њз позициясен ачык белдерде. Моны бик яхшы сигнал дип саныйм. Минем карашка, ђлеге сђяси адымга ислам дљньясыныћ христиан дине белђн диалогында ихтыяќ булачак, аны дљнья сђясђтендђ дђ файдаланырга мљмкин”, - дип белдерде Минтимер Шђймиев.

Президент сњзлђренчђ, Кувейт белђн рФ хезмђттђшлеге кысаларында Татарстан Республикасы џђм Кувейтныћ уртак икътисади проектлары барлыкка килђ алыр иде.

Журналистлар белђн ђћгђмђ вакытында Абдалла Маатук Ђл-Маатук ић элек Татарстан џђм Казан халкын башкаланыћ 1000 еллык юбилее белђн котлады. “Бу бљек бђйрђм.  Барча халык – љлкђн яшьтђгелђр, хатын-кызлар, яшьлђр -  урамнарга чыкты џђм чын књћелдђн шатландылар, дип уртаклашты алган тђэсирлђре белђн министр –  Республикада тљрле миллђт џђм конфессия вђкиллђре яшђњгђ карамастан, биредђ тњземлелек, мђхђббђт џђм њзара ихтирам бар. Без моны сиздек. Борынгы тарихы булган Татарстан халкы цивилизацияле џђм ќаваплы дип ђйтергђ була”.

Кувейтныћ республикага икътисадына ихтимал булган инвестициялђре турында сљйлђгђндђ, Ђл-Маатук ђфђнде Татарстанныћ мондый проектларга ђзерлеген књрђм, дип билгелђп њтте. “Биредђ телђсђ нинди инвестициялђр љчен нигез бар: тотрыклылык, шулай ук аларны яклаучы законнар”, - дип ассызыклады ул. Моннан тыш, чит ил кунагы сњзлђренчђ, Татарстан Президенты белђн очрашуда республикада Мљселман банкы ачу турындагы мђсьђлђ књтђрелде, аны гамђлгђ куюда Кувейт ягы актив катнаша алыр иде.

ТР сђњдђ џђм тышкы икътисади хезмђттђшлек министры Хафиз Салихов журналистларга интервью биргђндђ, Татарстан-Кувейтныћ сђњдђ-икътисади элемтђлђре ђлегђ реаль мљмкинлеклђрдђн ерак дип билгелђп њтте. Татарстан белђн Кувейт арасында тышкы сђњдђ ђйлђнеше 1995 елда зур мђгънђгђ ия булган џђм 6,3 миллион доллар тђшкил иткђн. Татарстан таможнясы мђгълњматларына караганда, 2005 елныћ беренче ярты елыныћ йомгаклары буенча  Татарстан-Кувейтныћ тышкы сђњдђ ђйлђнеше 5 миллион доллардан артык тђшкил иткђн. Кувейт - капиталны чит илгђ чыгару љчен яхшы мљмкинлеклђре булган аз санлы иллђрнећ берсе. Кувейт Татарстан љчен  барыннан да элек инвестициялђр ќђлеп итњ џђми продукция ђйлђнеше љчен кирђк. Нефть химиясе џђм машина тљзелеше љлкђсендђ тљгђл џђм амбициоз проектлар буенча фикер алышына. "КАМАЗ" продукциясе ућышлы сатыла.  Агымдагы елныћ сигез аенда Кувейтка 428 йљк машинасы ќибђрелгђн, дип хђбђр итте Хафиз Салихов. Кичђ Кувейт делегациясе "Татнефть" ААЌ белгечлђре белђн очрашкан. Х.Салихов сњзлђренчђ, яклар нефть тармагыныћ разведка џђм нефть табу, нефть химиясе комплексы кебек мђсьђлђлђр буенча фикер алышкан.

Казан Кремлендђ очрашуда Кувейт Дђњлђтенећ РФдагы Гадђттђн тыш џђм Тулы вђкалђтле Илчесе Сљлђйман Ђл-Мђрќђн, вакыфлар џђм Ислам эшлђре министрыныћ беренче урынбасары Гадел Абдалла Ђл-Фђлђх, Генераль вакыфлар секретариаты башлыгы Мљхђммђт Абдулгафар Ђл-Шђриф џ.б. катнашты. Татарстан Республикасы ягыннан – ТР Президенты каршындагы Халыкара мђсьђлђлђр буенча дђњлђт кићђшчесе – ТР Президентыныћ Тышкы элемтђлђр департаменты директоры Тимур Акулов, "Ак Барс" ААЌнећ књзђтчелек советы рђисе Роберт Мусин, Диния нђзарђте рђисе, Татарстан мљфтие Госман хђзрђт Исхакый џ.б. булды.